Ülkemizde her yıl üç yüz bin civarında öğrenci veya mezun adayın akademik kariyer hedeflerini gerçekleştirmek, başvurularda istenilen puanları karşılamak için Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı’na (ALES) girmeleri gerekmektedir.
ALES, ALES puanı olarak yurt içi ya da yurt dışında lisansüstü eğitim programlarına yapılan başvurularda ve öğretim elemanı kadroları (Araştırma Görevlisi ve Öğretim Görevlisi) için talep edilmektedir. Lisan mezunu olan bir aday yüksek lisansa başlamak için en az 55 puan, doktoraya başlamak için de en az 80 puanı istenilen puan türünde karşılamalıdır. Ayrıca yüksek lisans mezunu bir adayın doktora için en az 55 puan ve öğretim elemanı kadrolarına yerleşebilmek için en az 70 puana ihtiyacı bulunmaktadır. Ancak bazı bölümler veya bazı eğitim programları ALES puanını şart koşmamaktadır. Bununla ilgili ALES’ten Muaf Olan Bölümler başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sınav içeriği kapsamında sayısal ve sözel olmak üzere iki test bulunmaktadır. Sayısal testinde matematik soruları, sözel testinde ise Türkçe soruları sorulmaktadır. Her bir testte elli adet soru ve toplamda 100 adet soru mevcuttur. Sınavda dört yanlış bir doğruyu götürmektedir ve adaylar için ÖSYM’nin belirlediği sınav süresi 150 dakikadır.
Sınav sonuç belgesinde üç farklı puan türü hesaplanmaktadır. Bunlar; ALES Sayısal Puan Türü, ALES Sözel Puan Türü ve ALES Eşit Ağırlık Puan Türü’dür. ALES puanları ÖSYM tarafından hesaplanırken her bir puan türüne etki eden test ağırlıkları ve standart sapma içeren bir formül kullanılmaktadır. Standart sapma nedeniyle her dönem aynı oranda doğru ve yanlış sayınız olsa da puanınız değişebilir. Aşağıda testlere tanımlan katsayıları içeren tabloyu ve güncel ALES puan hesaplama formülünü görebilirsiniz.
ALES Puan Türü | SAYISAL Testi | SÖZEL Testi |
ALES Sayısal Puanı | 0,75 | 0,25 |
ALES Sözel Puanı | 0,25 | 0,75 |
ALES Eşit Ağırlık Puanı | 0,50 | 0,50 |
Sınava giren adayların ALES’ten yüksek puan almaları önemlidir. Bunun nedeni ALES puanı değerlendirme ölçütünde üniversitelere yapılan başvurularda ALES puanının en az %50’sinin alınmasıdır. Dolayısıyla sınava girip istedikleri puan türünden yüksek puan alabilmek için adayların mutlaka ALES Sayısal testi konuları ve soru dağılımı ile ALES sözel konuları ve soru dağılımı noktasında bilgiye sahip olması beklenmektedir.
ALES sayısal alanda daha çok temel matematik bilgisi ile sayısal mantık soruları ile adaylar sınanmaktadır. Adayların karşısına gelebilecek bazı matematik konularını şu şekilde özetleyebiliriz; Temel Kavramlar, Rasyonel Sayılar, Üslü Sayılar, Köklü Sayılar, Oran ve Orantı, Problemler vd., bu yazımızda ileteceğimiz bilgilerimize ek olarak ALES Sayısal Konu ve Soru Tipleri yazımız içeriğinden detaylı bilgi alabilirsiniz. ALES sözel alan testinde ise Türkçe soruları sorulmakta olup karşınıza sözcük ve cümlede anlam, anlatım bozukluklarını içeren sorularla sözel mantık soruları gelecektir. ALES Sözel Konu ve Soru Tipleri yazımız içeriğinden sınavda sorulan konuları ve bu konulardan kaçar tane soru sorulduğunu inceleyebilirsiniz.
ALES’ e hazırlanırken öncelikle yukarıda ilettiğimiz gibi sınavda karşınıza hangi konular gelecek bu konularla nasıl sorular hazırlanıyor ve istediğiniz puan türü için hangi konulara ağırlık vermeniz gerekiyor bunları öğrenmeniz gereklidir. Çalışma stiliniz konu çalışması, soru çözümü ve sınava yakın bir süreçte deneme çözümü yapmak olabileceği gibi önce deneme çözüp eksiklerinizi not alarak konu çalışması soru alıştırması ve tekrar ALES denemeleri çözmeniz şeklinde de olabilir. Bu çalışma yöntemlerini başvuru ilanında belirtilen puan türüne göre yapabilirsiniz. Örneğin ALES sayısal puan türünde belirli bir puan üzerinde almak istiyorsanız ve eğitim hayatınız da Matematik ile aranız iyiyse önce deneme çözüp eksik olduğunuz birkaç konu için ekstra konu ve soru alıştırması yaparak deneme çözümüne dönebilirsiniz. Ama bu durumda yüksek puan almak için sözel testinden de belirli oranda soru çözmeniz ve yanlış sayınızın fazla olmaması gerekmektedir. Aynı durum ALES sözel alandan sınava hazırlanırken de geçerlidir. ALES eşit ağırlık puan türü için katsayılar nedeniyle her iki alan testini de kapsayan geniş kapsamlı ve daha yoğun bir çalışma yapmanız gerekecektir.
Sizi sınavlara eksiksiz hazırlamak için , derslerimizin yanında kelime çalışmanıza, okuma yapmanıza , test ve deneme çözmenize ,tüm kitaplarınızı her yerden erişmenize olanak sağlayan eşsiz bir platform sunuyoruz.
ÜCRETSİZ DENEDersler, uygulamalar ve platform hakkındaki sorularınızın cevaplarını anında alın!