ALES Nerelerde Geçerlidir?

Akademisyen olmak isteyen lisans programlarından mezun ya da mezuniyet aşamasında olan adayların yüksek lisans veya doktora yapabilmek, yurt dışında lisansüstü eğitim programlarına katılabilmek ya da üniversitelerin Öğretim Görevlisi ve Araştırma Görevlisi kadrolarına yerleşebilmeleri için Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı’na (ALES) girmeleri gerekmektedir.

Sınav, Ölçme, Seçme ve Değerlendirme Merkezi (ÖSYM) tarafından hazırlanıp yayımlanan ve o yıla ait ÖSYM Sınav Takvimi’ne göre yılda 3 defa gerçekleştirilmektedir. Sınavlar İlkbahar Dönemi (ALES/1), Sonbahar Dönemi (ALES/2), ve Aralık ayında (ALES/3) olarak düzenlenmektedir. Bir yıl içinde gerçekleştirilen tüm sınavlara katılabilir. Başvuruda talep edilen puan türüne uygun puanınızla başvuruda bulunabilirsiniz. Bir sınavda aldığınız puan sınav sonuçları açıklandıktan sonra 5 yıl boyunca geçerlidir, siz de bu süre zarfında ALES puanınızı ilgili kurumlara iletebilirsiniz.

ALES sınav içeriğinde sayısal ve sözel olmak üzere iki alan bulunur. Sınavda sayısal alanda 50 matematik sorusu, sözel alanda 50 Türkçe sorusu sorulmaktadır. Toplamda sorulan yüz soru için ÖSYM’nin tanıdığı süre 2,5 saattir (150 dakika). Sınavda genel olarak sayısal alanda temel matematik konuları (Temel Kavramlar , Çözümleme, Bölme ve Bölünebilme, Asal Çarpanlar, EBOB-EKOK, Rasyonel Sayılar, Sıralama, Basit Eşitsizlikler, Mutlak Değer, Özdeşlikler ve Çarpanlara Ayırma, Üslü Sayılar, Köklü Sayılar, Denklemler, Oran-Orantı, Problemler, Kümeler, İşlem, Saymanın Temel İlkesi ve Olasılık ) ve sayısal mantık soruları sorulmaktadır. Sözel testinde, Türkçe sorularında ise anlam, anlatım üzerine sorular (Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam, Anlatım Bozuklukları, Anlatım Biçimleri, Paragraf) ve okuduğunuzu anlama ve işleme dökmenizi isteyen sözel mantık soruları sorulmaktadır. Bu sorularla sınavda adayların soru çözme hızı, sorulan sorular hakkındaki bilgisi ve analiz yeteneği ölçülmektedir. Sınava giren adaylar başvuru yapmak istediklerinde ALES puan türlerine göre belirli puan aralıkları talep edilmektedir. Bu puan türleri ALES Sayısal puan türü, ALES Sözel puan türü ve ALES Eşit Ağırlık puan türü şeklinde belirlenmiştir.

İstenen puan türünde aldığınız ALES sonucunuzla yüksek lisans başvurularında en az 55 puan, lisans mezunu olup doktoraya başvurulacaksa en az 80 puan, yüksek lisans mezunu olarak doktoraya başvurularda en az 55 puan ve akademik kadro başvurularında ise yine en az 70 puan talebini karşılamanız gerekmektedir. Ancak bazı başvurularda ALES puanı istenmemektedir. Bunu konuyla alakalı ALES’ten Muaf Olan Bölümler hakkındaki yazımızı inceleyebilirsiniz.

Birçok aday ALES puanıyla akademik kariyer başvurusunda bulunmaktadır. Ancak ALES sadece lisansüstü eğitimde değil birçok farklı alanda da kullanılmaktadır. ALES’in geçerli olduğu alanlar aşağıdaki listede iletilmiştir:

- Yükseköğretim kurumları Öğretim Görevlisi ve Araştırma Görevlisi kadrolarına başvurularında,

- Üniversiteler yüksek lisans ve doktora başvurularında,

- Mühendislik tamamlama programına başvurularda,

- Üniversiteler öğretim elemanı eksiğinin giderilmesi adına yurt dışındaki yüksek lisans ve doktora programlarına katılması için aday gönderirken

- Bazı kamu kurum ve kuruluşlar, yurt dışı yüksek lisans bursu verirken

- Ayrıca belirli kurumlar personel alımı yaparken ALES puanı talep etmektedir.